56.3.1. Ryzyko stopy procentowej

Pozycje oprocentowane według stopy zmiennej narażają Grupę na zmianę przepływów pieniężnych w wyniku zmiany stóp procentowych. Pozycje oprocentowane według stopy stałej narażają Grupę na zmianę wartości godziwej w przypadku pozycji wycenianych w wartości godziwej. Ryzyko zmiany wartości godziwej w wyniku zmiany stóp procentowych dotyczy instrumentów pochodnych IRS i CCIRS oraz pożyczek udzielonych na rzecz Elektrociepłowni Stalowa Wola S.A. Grupa jest również narażona na materializację ryzyka związanego z utraconymi korzyściami w związku ze spadkiem stóp procentowych w przypadku zadłużenia o stałym oprocentowaniu lub ze wzrostem stóp procentowych w przypadku posiadanych aktywów o stałym oprocentowaniu, jednak zmiany te nie są ujmowane w sprawozdaniu finansowym.

Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczenie do poziomu akceptowalnego przez Grupę niekorzystnego wpływu zmian rynkowych stóp procentowych na przepływy pieniężne oraz minimalizacja kosztów finansowych. W celu zabezpieczenia się przed ryzykiem stopy procentowej związanej z zadłużeniem o zmiennej stopie procentowej Grupa zawarła transakcje typu swap procentowy (IRS), o czym szerzej w nocie 31 skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Transakcje IRS zawierane w celu zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej są objęte rachunkowością zabezpieczeń.

W poniższych tabelach przedstawione zostały wartości bilansowe instrumentów finansowych Grupy narażonych na ryzyko stopy procentowej. Ze względu na stosowaną przez Grupę dynamiczną strategię zarządzania ryzykiem finansowym, w której pozycję zabezpieczaną stanowią przepływy związane z ekspozycją na zmienną stopę procentową WIBOR 6M ryzyko zmiany stóp procentowych dla części przepływów odsetkowych zostało ograniczone poprzez zawarte transakcje zabezpieczające IRS. W związku z tym, część wartości bilansowej zadłużenia o zmiennym oprocentowaniu, których zmienność przepływów odsetkowych została zabezpieczona poprzez swap procentowy, w tabeli poniżej została zaprezentowana w ramach pozycji o oprocentowaniu stałym, podobnie jak wycena instrumentów zabezpieczających IRS.

Pozostałe instrumenty finansowe Grupy, które nie zostały ujęte w powyższej tabeli, nie są oprocentowane i w związku z tym nie podlegają ryzyku stopy procentowej.

Na potrzeby analizy wrażliwości na zmiany czynników ryzyka rynkowego Grupa wykorzystuje metodę analizy scenariuszowej. Grupa wykorzystuje scenariusze eksperckie odzwierciedlające subiektywną ocenę Grupy odnośnie kształtowania się pojedynczych czynników ryzyka rynkowego w przyszłości. Przedmiotem analizy zostały objęte wyłącznie te pozycje, które spełniają definicję instrumentów finansowych zgodnie z MSSF.

Na dzień 31 grudnia 2022 roku w analizie wrażliwości instrumentów pochodnych Grupa mierzy i monitoruje ryzyko stopy procentowej za pomocą miary BPV (Basis Point Value), pokazującej zmianę wartości godziwej instrumentów pochodnych na skutek równoległego przesunięcia krzywej dochodowości o 0,01% (jeden punkt bazowy). W analizie wrażliwości na ryzyko stopy procentowej pozostałych instrumentów finansowych Grupa stosuje równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych o potencjalną możliwą zmianę referencyjnych stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, tj. o średnie poziomy referencyjnych stóp procentowych w danym roku.

Na dzień 31 grudnia 2021 roku w analizie wrażliwości na ryzyko stopy procentowej Grupa stosowała równoległe przesunięcie krzywej stóp procentowych o potencjalną możliwą zmianę referencyjnych stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego. Dla celów analizy wrażliwości na ryzyko zmian stóp procentowych wykorzystano średnie poziomy referencyjnych stóp procentowych w danym roku.

Grupa identyfikuje ekspozycję na ryzyko zmian stóp procentowych WIBOR, EURIBOR, ESTRON oraz LIBOR USD, przy czym na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku narażenie na zmianę stopy EURIBOR, ESTRON i LIBOR USD było nieistotne.

Poniższa tabela przedstawia wrażliwość wyniku finansowego brutto oraz pozostałych całkowitych dochodów brutto Grupy na racjonalne możliwe do zaistnienia zmiany stóp procentowych w horyzoncie do daty następnego sprawozdania finansowego, przy założeniu niezmienności innych czynników ryzyka.

Ekspozycja na ryzyko na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku jest reprezentatywna dla ekspozycji Grupy na ryzyko w trakcie poprzedzającego tą datę okresu rocznego.

Grupa monitoruje zmiany otoczenia rynkowego związane z planowanym zastąpieniem wskaźnika WIBOR wskaźnikiem WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) bazującym na parametrach transakcji depozytów jednodniowych i prowadzi analizy pod kątem określenia skutków planowanych zmian dla Grupy.