63. Pozostałe istotne informacje
Restrukturyzacja branży górnictwa węgla kamiennego w Polsce
W dniu 3 lutego 2022 roku weszła w życie Ustawa z dnia 17 grudnia 2021 roku o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego („Ustawa”), ustanawiająca system publicznego wsparcia dla górnictwa węgla kamiennego. Ustawa przewiduje wartość dopłat w wysokości ponad 28,8 miliardów PLN w latach 2022-2031, natomiast wartości dopłat na lata kolejne nie zostały sprecyzowane. Ustawa precyzuje m.in. zasady udzielania publicznego wsparcia w postaci dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw górniczych, przewiduje zawieszenie spłaty i docelowe umorzenie części zobowiązań górniczych firm wobec ZUS oraz określa możliwości podwyższania ich kapitału za pomocą emisji skarbowych papierów wartościowych. W dniu 4 lutego 2022 roku weszło w życie Rozporządzenie Ministra Aktywów Państwowych w sprawie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych przedsiębiorstw górniczych określające szczegółowe warunki systemu wsparcia w zakresie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych. System wsparcia przyjęty w Ustawie stanowi pomoc publiczną i podlega notyfikacji w Komisji Europejskiej. Na dzień zatwierdzenia do publikacji skonsolidowanego sprawozdania finansowego system wsparcia nie został notyfikowany.
W dniu 8 kwietnia 2022 roku spółka TAURON Wydobycie S.A. otrzymała informację o akceptacji dokonanej przez Ministra Aktywów Państwowych wniosku o udzielenie wsparcia publicznego w postaci przyznania spółce TAURON Wydobycie S.A. dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych na 2022 rok.
W dniu 20 grudnia 2022 roku spółka TAURON Wydobycie S.A. zawarła następujące umowy:
- z Ministrem Aktywów Państwowych umowę o podwyższenie kapitału zakładowego spółki,
- ze Skarbem Państwa – reprezentowanym przez Ministra Aktywów Państwowych – umowę objęcia akcji w podwyższonym kapitale zakładowym TAURON Wydobycie S.A.
Powyższe umowy zostały zawarte w ramach zaakceptowanego przez Ministra Aktywów Państwowych wsparcia publicznego dla TAURON Wydobycie S.A. w formie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych. Dopłata do redukcji zdolności produkcyjnych spółki nastąpiła w formie podwyższenia kapitału zakładowego TAURON Wydobycie S.A. w zamian za wniesiony przez Skarb Państwa wkład niepieniężny w postaci skarbowych papierów wartościowych – obligacji skarbowych o wartości 178 mln PLN. Spółka TAURON Wydobycie S.A. dokonała zbycia otrzymanych obligacji skarbowych za cenę 178 mln PLN.
W dniu 31 grudnia 2022 roku Grupa utraciła kontrolę nad spółką TAURON Wydobycie S.A. w wyniku sprzedaży 100% akcji spółki na rzecz Skarbu Państwa, co zostało opisane szerzej w nocie 3 skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Realizacja rządowego programu transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego
W kwietniu 2021 roku został zainicjowany przez Ministerstwo Aktywów Państwowych program rządowy transformacji polskiego sektora elektroenergetycznego („Program NABE”). Program ma na celu wydzielenie aktywów węglowych ze spółek energetycznych z udziałem Skarbu Państwa na warunkach określonych przez MAP w dokumencie pn. „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie wytwórczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”. Dnia 1 marca 2022 roku Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie przyjęcia ww. dokumentu.
Program NABE zakłada nabycie przez Skarb Państwa od PGE Polskiej Grupy Energetycznej S.A., ENEA S.A., TAURON Polska Energia S.A. oraz Energa S.A. wszystkich aktywów związanych z wytwarzaniem energii w elektrowniach zasilanych węglem kamiennym i brunatnym, w tym spółek serwisowych świadczących usługi na ich rzecz. Skarb Państwa dokona integracji nabytych aktywów w ramach jednego podmiotu. Nabycie zostanie poprzedzone reorganizacją wewnętrzną koncernów energetycznych.
W związku z Programem NABE, w roku zakończonym dnia 31 grudnia 2022 roku, w Grupie prowadzone były prace mające na celu przeprowadzenie niezbędnych do realizacji transakcji zmian reorganizacyjnych, zmierzające do integracji aktywów przewidzianych do wydzielenia w ramach jednego podmiotu, którym w Grupie TAURON jest spółka TAURON Wytwarzanie S.A. W szczególności w ramach przeprowadzonych prac:
- w dniu 18 maja 2022 roku podjęto uchwałę o podziale spółki TAURON Wytwarzanie S.A. poprzez wydzielenie i przeniesienie wydzielonych składników majątku na nowo zawiązaną spółkę TAURON Inwestycje Sp. z o.o. w organizacji. Do spółki TAURON Inwestycje Sp. z o.o. zostały przeniesione składniki majątku inne niż związane z produkcją energii elektrycznej z aktywów węglowych, takie jak farma fotowoltaiczna oraz udziały we wspólnym przedsięwzięciu Elektrociepłownia Stalowa Wola S.A., które nie są planowane do przekazania w ramach Programu NABE. Wartość wydzielanych aktywów netto wynosiła 75 mln PLN. Podział TAURON Wytwarzanie S.A. oraz zawiązanie spółki TAURON Inwestycje Sp. z o.o. zostały zarejestrowane w dniu 1 lipca 2022 roku,
- w dniu 31 maja 2022 roku Spółka w ramach zawartego porozumienia datio in solutum przeniosła na TAURON Wytwarzanie S.A. własność 100% udziałów w kapitale zakładowym spółki Bioeko Grupa TAURON Sp. z o.o. oraz 95,61% udziałów w kapitale zakładowym spółki TAURON Serwis Sp. z o.o. o łącznej wartości rynkowej 58 mln PLN,
- w dniu 29 lipca 2022 roku zawarta została umowa sprzedaży 100% udziałów w spółce Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. posiadanych przez Spółkę na rzecz TAURON Wytwarzanie S.A. za cenę 4 815 mln PLN,
- w dniu 3 października 2022 roku zostało zarejestrowane połączenie spółek TAURON Wytwarzanie S.A. (spółka przejmująca) oraz Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. (spółka przejmowana) przez przeniesienie całego majątku spółki Nowe Jaworzno Grupa TAURON Sp. z o.o. na spółkę TAURON Wytwarzanie S.A.
Powyższe transakcje nie miały wpływu na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku w ocenie Grupy nie zostały spełnione kryteria MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży oraz działalność zaniechana w zakresie klasyfikacji posiadanych przez Grupę aktywów i zobowiązań spółek wytwórczych i serwisowych objętych Programem NABE jako grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży.
Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Grupy
Rok 2022 to czas ciągle utrzymującego się stanu pandemii COVID-19 (V fala), w jego trakcie początkowo (w pierwszym kwartale 2022 roku) obserwowano utrzymujący się wysoki poziom zakażeń wirusem SARS-CoV-2, który stopniowo zmniejszał się w dalszej części roku. W kraju nadal obowiązywały ograniczenia mające na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się pandemii, stopniowo łagodzone wraz ze spadkiem liczby notowanych przypadków zakażeń. Sytuacja ta w roku 2022 powodowała pewne zaburzenia w systemie gospodarczym oraz administracyjnym w Polsce i na świecie. Aktualnie obostrzenia są zdecydowanie mniejsze, nie mniej jednak w średniej i długiej perspektywie należy oczekiwać – biorąc pod uwagę prawdopodobieństwo pojawiania się kolejnych fal wzrostu zachorowań – że pandemia COVID-19 może nadal wpływać, chociaż w mniejszym niż dotychczas stopniu, na stan krajowej, europejskiej, jak również globalnej koniunktury, odbijając się negatywnie na czynnikach makroekonomicznych. Istotne kwestie związane z wpływem pandemii na Grupę TAURON zostały przedstawione poniżej:
- pomimo obowiązujących początkowo ograniczeń, w 2022 roku nie obserwowano istotnego wpływu pandemii COVID-19 na poziom zapotrzebowania na energię elektryczną wśród klientów Grupy TAURON,
- w 2022 roku nie zaobserwowano istotnych zmian oraz trwałych tendencji w poziomie należności przeterminowanych oraz zmienności cen energii elektrycznej i produktów powiązanych wynikających z pandemii COVID-19,
- nie zaobserwowano istotnych zmian w kształtowaniu się cen rynku energii elektrycznej i produktów powiązanych wynikających z pandemii COVID-19,
- sytuacja związana z pandemią COVID-19 w 2022 roku (szczególnie w pierwszym kwartale 2022 roku) wpływała na działalność operacyjną poszczególnych Obszarów Biznesowych Grupy TAURON poprzez zwiększoną absencję pracowników, co pozostawało jednak bez istotnego wpływu na ciągłość operacyjną.
Grupa TAURON, mając świadomość zagrożeń związanych z sytuacją epidemiologiczną, kontynuowała i dostosowywała działania adekwatnie do poziomu zagrożeń oraz rozwoju sytuacji epidemiologicznej w analizowanym okresie. W związku z powyższym, Zarząd Spółki w dalszym ciągu monitoruje sytuację pandemiczną oraz podejmie wszelkie możliwe kroki, aby złagodzić negatywne skutki oddziaływania pandemii na Grupę TAURON.
Wpływ zbrojnej agresji Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy na bieżącą i przyszłą działalność Grupy TAURON
W lutym 2022 roku rozpoczęła się agresja Federacji Rosyjskiej na terytorium Ukrainy. W ocenie Grupy TAURON kluczowe konsekwencje agresji i wynikające z nich ryzyka, które miały wpływ na Grupę TAURON w 2022 roku są następujące:
- kryzys na rynku paliw energetycznych wynikający z ograniczenia wymiany handlowej z Federacją Rosyjską, powodujący zaburzenia podażowe w zakresie paliw kopalnych, a w konsekwencji wpływający na skokowy wzrost zmienności i poziomy cen surowców notowanych na rynkach towarowych (w tym ropy, gazu i węgla). Sytuacja ta (głównie w drugiej połowie roku) wpływała na wzrost kosztów zmiennych wytwarzania przy ograniczonych możliwościach przeniesienia tego kosztu na wzrost przychodów ze sprzedaży i produkcji energii elektrycznej,
- ograniczenie podaży węgla kamiennego w zakresie umów zawartych z dostawcami zewnętrznymi, zakłócenia logistyczne w zakresie transportu węgla, a także zmiany regulacyjne, które wpływały na poziom dotrzymania wymaganych ustawowo stanów zapasów węgla kamiennego,
- wysoki poziom zmienności cen energii elektrycznej we wszystkich segmentach rynku zarówno w Polsce, jak i na rynkach europejskich, powodujący utrzymywanie się wysokiego poziomu ryzyka rynkowego. W aspekcie handlowym obserwowana była również wysoka zmienność kosztów zabezpieczenia (w tym profilowania i bilansowania handlowego) zapotrzebowania klientów końcowych w Obszarze Sprzedaży,
- utrzymująca się wysoka zmienność cen energii elektrycznej oraz produktów powiązanych powodująca wzrost depozytów handlowych wynikających z kontraktów zawartych na rynku giełdowym energii elektrycznej,
- wzrost inflacji w Polsce, w wyniku czego Rada Polityki Pieniężnej cyklicznie wprowadzała podwyżki stopy referencyjnej NBP. Zmienność stóp procentowych wpływała na koszty obsługi finansowania w Grupie TAURON, jak również będzie wpływać na zwrot zaangażowanego kapitału w Obszarze Dystrybucji w roku 2023. W wyniku zaburzeń gospodarczych notowana była również podwyższona zmienność kursów walutowych i osłabienie złotówki, co głównie wpływało na koszt zakupu uprawnień do emisji CO2 oraz wzrost kosztów zakupu węgla kamiennego z kierunków zagranicznych, a także na wycenę długu denominowanego w EUR,
- obserwowane stopniowe pogorszenie sytuacji gospodarczej w Polsce, a co za tym idzie spadek wolumenu sprzedaży energii i jej dystrybucji (obserwowany w szczególności w III i IV kwartale br.), co wpływało na wartość przychodów Obszaru Dystrybucji i Obszaru Sprzedaży,
- eskalacja roszczeń płacowych i potencjalnych niepokojów społecznych w Grupie TAURON w wyniku wzrostu inflacji w Polsce,
- wdrożenie istotnych regulacji krajowych nakierowanych na ograniczanie zapotrzebowania na energię elektryczną, wprowadzanie mechanizmów ograniczania wzrostów cen energii elektrycznej dla odbiorców końcowych, wprowadzanie ograniczeń marży dla wytwórców energii elektrycznej i spółek obrotu, a także zmian w zasadach funkcjonowania hurtowego rynku energii elektrycznej (zniesienie obliga giełdowego, zmiany zasad stanowienia cen na rynku bilansującym). Wprowadzenie powyższych regulacji wpływało na działalność handlową Grupy TAURON w roku 2022 i będzie wpływać również na wyniki Obszaru Sprzedaży, Obszaru Wytwarzania konwencjonalnego, Obszaru OZE, Obszaru Ciepła oraz Obszaru Dystrybucji w roku 2023.
W kolejnych okresach należy spodziewać się kontynuacji co najmniej części wymienionych powyżej czynników ryzyka, a ich wpływ na płynność finansową oraz wyniki Grupy TAURON uzależniony będzie od wpływu agresji Federacji Rosyjskiej na kształtowanie się otoczenia rynkowego, gospodarczego i geopolitycznego. Należy wskazać, że sytuacja związana z agresją wojsk Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy oraz jej wpływ na otoczenie rynkowe i regulacyjne jest bardzo zmienna, a jej przyszłe skutki są trudne do precyzyjnego oszacowania. Będą one, w szczególności, uzależnione od skali i czasu trwania agresji, dalszego rozwoju sytuacji, w tym możliwej eskalacji działań wojennych, a także ich oddziaływania na stan gospodarki w Polsce i na świecie. Wpływ identyfikowanych ryzyk może być również uzależniony od dalszych działań regulacyjnych na poziomie Unii Europejskiej oraz na poziomie krajowym w zakresie wdrażania działań interwencyjnych, jak i kształtowania przyszłego rynku energii.
Poza kontynuacją identyfikowanych powyżej czynników ryzyka, na względzie należy mieć również możliwość wystąpienia w kolejnych okresach następujących zagrożeń:
- zaburzenia gospodarcze mogące powodować trudności finansowe u części klientów i kontrahentów Grupy TAURON i tym samym wzrost ryzyka kredytowego,
- utrzymująca się wysoka zmienność cen surowców oraz cen energii elektrycznej i produktów powiązanych, utrzymująca się wysoka inflacja, a także możliwe zakłócenia łańcuchów dostaw towarów i usług, mogą przekładać się na harmonogram oraz rentowność prowadzonych i planowanych procesów inwestycyjnych,
- zmiany w bilansie energetycznym UE, a w konsekwencji możliwy podwyższony poziom pracy jednostek wytwórczych Grupy TAURON, co może powodować obniżenie ich dyspozycyjności w przyszłości oraz ryzyka wynikające z ciążących na części z nich obowiązkach mocowych,
- zagrożenia z zakresu bezpieczeństwa i cyberbezpieczeństwa, w tym możliwe ograniczenia w dostępie do infrastruktury IT/ OT, sieci internetowej i GSM oraz fizycznego bezpieczeństwa elementów infrastruktury krytycznej, których naruszenie może powodować zakłócenia w zakresie funkcjonowania procesów operacyjnych i ciągłości biznesowej. Na poziomie krajowym utrzymywane były stopnie alarmowe, wskazujące na podwyższone ryzyko związane z możliwością wystąpienia zdarzeń o charakterze terrorystycznym.
W pozostałych obszarach na dzień sporządzania niniejszej informacji Grupa TAURON nie identyfikowała bezpośrednich skutków agresji na własną działalność operacyjną i biznesową, a ciągłość funkcjonowania procesów biznesowych nie była zagrożona. Grupa TAURON nie posiadała aktywów zlokalizowanych na terenie Ukrainy, Rosji oraz Białorusi. Nie notowano istotnych zmian w saldach należności przeterminowanych. W roku 2022 nie identyfikowano znaczących ryzyk w zakresie realizacji długoterminowych kierunków rozwoju oraz Strategii Grupy TAURON. Aktualne i potencjalne wyzwania identyfikowane w procesach inwestycyjnych i restrukturyzacyjnych, a związane ze zmiennością cen surowców, zakłóceniami łańcuchów dostaw towarów i usług, a także inflacją były poddawane szczegółowej analizie w oparciu o zaktualizowaną wiedzę i prognozy przed podjęciem zobowiązań i uruchomieniem znaczących środków finansowych.
Grupa TAURON, dostrzegając skalę zagrożeń związanych z zaistniałą sytuacją, na bieżąco monitorowała wpływ wojny na terenie Ukrainy i podejmowała działania mające na celu minimalizację potencjalnych skutków materializacji ryzyka, jak również utrzymanie ciągłości działania infrastruktury krytycznej. W związku z zaistniałą sytuacją w spółkach Grupy TAURON, zostały powołane dedykowane Zespoły kryzysowe w celu monitorowania wpływu bieżącej sytuacji na procesy biznesowe oraz podejmowania działań w przypadku identyfikacji zagrożenia ich przerwania lub zakłócenia.
Zawarcie listu intencyjnego w sprawie współpracy w obszarze źródeł wytwórczych w technologii energetycznych reaktorów jądrowych (SMR)
W dniu 20 kwietnia 2022 roku Spółka zawarła z KGHM Polska Miedź S.A. list intencyjny, w którym strony rozważają podjęcie strategicznej współpracy związanej z pracami badawczo-rozwojowymi oraz przyszłymi projektami inwestycyjnymi w zakresie budowy źródeł wytwórczych w technologii małych oraz mikro reaktorów jądrowych (SMR), tj. energetycznych reaktorów jądrowych o mocy 5 do 300 MWe. Celem współpracy stron listu intencyjnego jest określenie możliwości, charakteru oraz szczegółów potencjalnego wspólnego zaangażowania w realizację projektów inwestycyjnych w zakresie SMR. Przedmiotem współpracy będzie m.in. analiza dostępnych technologii i możliwości posadowienia instalacji wytwórczej w sąsiedztwie infrastruktury odbiorczej oraz możliwości wykorzystania istniejącej infrastruktury istniejących bloków energetycznych oraz identyfikacja możliwości pozyskania optymalnej technologii, zainwestowania w inny sposób lub nawiązania innych form współpracy z podmiotami trzecimi już realizującymi lub planującymi realizację projektów inwestycyjnych w zakresie SMR.
List intencyjny jest wyrazem intencji stron co do nawiązania współpracy, a postanowienia listu intencyjnego nie mają charakteru wiążącego dla stron. List intencyjny obowiązuje do dnia wyrażenia przez jedną ze stron woli rezygnacji z dalszej współpracy.