25. Prawa do użytkowania aktywów
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Umowę lub część umowy najmu, dzierżawy albo inną umowę lub część umowy o podobnym charakterze, na mocy której przekazuje się prawo do kontroli użytkowania składnika aktywów przez dany okres w zamian za wynagrodzenie, klasyfikuje się jako leasing. Klasyfikacji leasingu dokonuje się na dzień rozpoczęcia leasingu, w oparciu o treść ekonomiczną umowy, nie zaś o jej formę prawną.
Spółka klasyfikuje jako leasing prawa wieczystego użytkowania gruntu oraz służebności, których przedmiotem jest korzystanie z urządzeń służących do przesyłu energii i ciepła (służebność przesyłu).
Z dniem rozpoczęcia leasingu ujmuje się składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.
Składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania wycenia się według kosztu obejmującego:
- kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
- wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia leasingu lub przed tą datą, pomniejszone o związane z leasingiem otrzymane kwoty lub pokryte przez leasingodawcę koszty (zachęty leasingowe),
- wszelkie poniesione przez leasingobiorcę początkowe koszty bezpośrednie,
- szacunek kosztów demontażu i usunięcia bazowego składnika aktywów, przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdował, lub przeprowadzenia renowacji do stanu wymaganego przez warunki leasingu.
Po początkowym ujęciu składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania wyceniany jest według kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne i odpisy z tytułu utraty wartości oraz skorygowanego z tytułu aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu. Zasady amortyzacji aktywów będących przedmiotem leasingu są spójne z zasadami stosowanymi przy amortyzacji aktywów będących własnością Grupy. Przy braku wystarczającej pewności, że Grupa uzyska tytuł własności przed końcem okresu leasingu, dany składnik aktywów umarza się przez krótszy z dwóch okresów: okres leasingu lub okres użytkowania.
Spółka nie stosuje wymogów MSSF 16 Leasing w odniesieniu do klasy aktywów w stosunku do leasingów krótkoterminowych, które w dniu rozpoczęcia mają okres leasingu nie dłuższy niż 12 miesięcy. Grupa stosuje zwolnienie ze stosowania MSSF 16 Leasing w odniesieniu do leasingów, których bazowy składnik aktywów ma wartość nieprzekraczającą 20 tysięcy złotych. Wyboru zwolnienia dla leasingów, w przypadku których bazowy składnik aktywów ma niską wartość Grupa może dokonać w odniesieniu do poszczególnych leasingów, w szczególności Grupa nie stosuje zwolnienia dla aktywów niskocennych w przypadku prawa wieczystego użytkowania gruntu.
PROFESJONALNY OSĄD I SZACUNKI
Grupa w dacie rozpoczęcia leasingu wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania m.in. w wartości bieżącej opłat leasingowych pozostających do zapłaty w tej dacie. Opłaty leasingowe są dyskontowane z zastosowaniem stopy procentowej leasingu, jeżeli stopę tę można z łatwością ustalić. W przeciwnym razie Grupa stosuje krańcową stopę procentową, zgodnie z przyjętą do stosowania metodyką.
Grupa stosuje podejście portfelowe do leasingów o podobnych cechach, dotyczących jednolitych aktywów, wykorzystywanych w podobny sposób. Rozliczając umowy leasingu metodą portfelową, Grupa stosuje szacunki i założenia odpowiadające rozmiarowi i składowi posiadanego portfela, w tym w postaci szacunku średniego ważonego okresu trwania leasingu. Spółka stosuje podejście portfelowe w szczególności dla umów najmu, dzierżawy i innych umów spełniających kryteria uznania za leasing dotyczących pomieszczeń i gruntów dla celów montażu infrastruktury cieplnej i elektroenergetycznej.
Dla określenia okresu leasingu m.in. dla umów na czas nieokreślony Grupa dokonuje szacunku.
Rok zakończony 31 grudnia 2022 roku
Grunty | Prawo użytkowania wieczystego gruntu | Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej | Urządzenia techniczne i maszyny | Środki transportu | Służebności przesyłu | Prawa do użytkowania aktywów w przygotowaniu | Prawa do użytkowania aktywów razem | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||||
Bilans otwarcia | 618 | 1 200 | 212 | 112 | 11 | 150 | 6 | 2 309 |
Zakup bezpośredni | − | − | − | − | − | − | 11 | 11 |
Rozliczenie praw do użytkowania aktywów w przygotowaniu | − | − | − | − | − | 12 | (12) | − |
Zwiększenie z tytułu nowej umowy leasingu | 48 | − | 14 | 23 | 4 | − | − | 89 |
Zwiększenie/(zmniejszenie) z tytułu zmian leasingu | 11 | (7) | 6 | 3 | 1 | − | − | 14 |
Likwidacja | (4) | (1) | (2) | (43) | (3) | − | − | (53) |
Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia | (1) | (58) | (6) | (79) | (3) | − | − | (147) |
Nabycie jednostki zależnej | 124 | 4 | 18 | − | − | 5 | − | 151 |
Pozostałe zmiany | − | (2) | 7 | − | 2 | 8 | − | 15 |
Bilans zamknięcia | 796 | 1 136 | 249 | 16 | 12 | 175 | 5 | 2 389 |
SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) | ||||||||
Bilans otwarcia | (71) | (134) | (51) | (66) | (4) | (37) | − | (363) |
Amortyzacja za okres | (33) | (38) | (20) | (23) | (3) | (7) | − | (124) |
Odpisy aktualizujące | − | − | (1) | (7) | − | − | − | (8) |
Likwidacja | 2 | − | − | 42 | 2 | − | − | 46 |
Przekazanie do/z aktywów przeznaczonych do zbycia | − | 5 | 1 | 50 | 1 | − | − | 57 |
Pozostałe zmiany | − | − | − | − | (1) | − | − | (1) |
Bilans zamknięcia | (102) | (167) | (71) | (4) | (5) | (44) | − | (393) |
WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU | 547 | 1 066 | 161 | 46 | 7 | 113 | 6 | 1 946 |
WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU | 694 | 969 | 178 | 12 | 7 | 131 | 5 | 1 996 |
Rok zakończony 31 grudnia 2021 roku
Grunty | Prawo użytkowania wieczystego gruntu | Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej | Urządzenia techniczne i maszyny | Środki transportu | Służebności przesyłu | Prawa do użytkowania aktywów w przygotowaniu | Prawa do użytkowania aktywów razem | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
WARTOŚĆ BRUTTO | ||||||||
Bilans otwarcia | 548 | 1 162 | 196 | 89 | 8 | 133 | 6 | 2 142 |
Zwiększenie z tytułu nowej umowy leasingu | 66 | 1 | 13 | 34 | 5 | – | – | 119 |
Zwiększenie/(zmniejszenie) z tytułu zmian leasingu | 4 | 27 | 4 | 9 | – | – | – | 44 |
Likwidacja | (5) | (1) | (1) | (20) | (2) | – | – | (29) |
Pozostałe zmiany | 5 | 11 | – | – | – | 17 | – | 33 |
Bilans zamknięcia | 618 | 1 200 | 212 | 112 | 11 | 150 | 6 | 2 309 |
SKUMULOWANA AMORTYZACJA (UMORZENIE) | ||||||||
Bilans otwarcia | (45) | (92) | (32) | (62) | (5) | (30) | − | (266) |
Amortyzacja za okres | (27) | (33) | (19) | (20) | (1) | (6) | – | (106) |
Odpisy aktualizujące | – | (1) | – | (4) | – | (1) | – | (6) |
Likwidacja | 1 | – | – | 20 | 2 | – | – | 23 |
Pozostałe zmiany | – | (8) | – | – | – | – | – | (8) |
Bilans zamknięcia | (71) | (134) | (51) | (66) | (4) | (37) | − | (363) |
WARTOŚĆ NETTO NA POCZĄTEK OKRESU | 503 | 1 070 | 164 | 27 | 3 | 103 | 6 | 1 876 |
WARTOŚĆ NETTO NA KONIEC OKRESU | 547 | 1 066 | 161 | 46 | 7 | 113 | 6 | 1 946 |