Kierunki rozwoju innowacyjności i działalności badawczo-rozwojowej​

W ramach inwestycji w obszarze OZE w 2022 r. kontynuowany był program budowy farm fotowoltaicznych na terenach niewykorzystanych gospodarczo należących do Grupy Kapitałowej TAURON (Program TAURON PV). Program obejmuje budowę farm fotowoltaicznych o łącznej mocy do 150 MWp w kilku lokalizacjach.

Prace obejmują pozyskanie niezbędnych zgód i decyzji administracyjnych, przy czym ostateczne decyzje o ich realizacji będą podejmowane w przypadku uzasadnienia biznesowego. Trwają również prace nad zmianą zakresu Programu TAURON PV w związku z możliwością rozszerzenia programu o nowe lokalizacje.

Grupa Kapitałowa TAURON poszukuje możliwości pozyskania z rynku zaawansowanych w rozwoju projektów przygotowanych do budowy farm oraz funkcjonujących aktywów. W ramach tych prac, w 2022 r., we współpracy z deweloperami prowadzone były analizy wewnętrzne oraz badania due diligence projektów akwizycyjnych farm wiatrowych.

W październiku 2021 r. TAURON i PGE zawarły list intencyjny w sprawie podjęcia współpracy w zakresie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, a następnie podpisały umowę warunkową sprzedaży udziałów w spółce projektowej, której zadaniem będzie pozyskanie pozwoleń lokalizacyjnych na budowę farm offshore w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim. Warunkiem zawieszającym dla umowy przyrzeczonej była zgoda Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), którą uzyskano w styczniu 2022 r. W dniu 28 września 2022 r. TAURON (jako nabywca) oraz PGE (jako sprzedający) zawarły umowę rozporządzającą sprzedaży 45% udziałów w ww. spółce projektowej, tj. PGE Baltica 4. Szczegółowa informacja dotycząca ww. umowy została zawarta w pkt 1.3. niniejszego sprawozdania. W dniu 9 stycznia 2023 r. Ministerstwo Infrastruktury poinformowało, że w postępowaniu rozstrzygającym dotyczącym wydania pozwolenia na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń na obszarze zlokalizowanym na Ławicy Słupskiej,  oznaczonym jako 43.E.1, na potrzeby budowy morskiej farmy wiatrowej, największą liczbę punktów uzyskała spółka PGE Baltica 4.

W styczniu i lutym 2022 r. Minister Infrastruktury poinformował o możliwości składania kolejnych wniosków o wydanie pozwoleń na wznoszenie lub wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w polskich obszarach morskich. W kwietniu 2022 r. należące do Grupy TAURON spółki projektowe En-Energia I sp. z o.o., En-Energia II sp. z o.o., En-Energia III sp. z o.o. oraz En-Energia IV sp. z o.o. złożyły wnioski w celu uzyskania ww. pozwoleń w obszarach zlokalizowanych w pobliżu Ławicy Odrzanej, oznaczonych jako 14.E.1, 14.E.2, 14.E.3,
14.E.4.

We wrześniu 2016 r., zgodnie ze Strategią Grupy TAURON na lata 2016-2025, w ramach priorytetu zapewnienia stabilności finansowej Grupy Kapitałowej TAURON, wstrzymano projekt budowy bloku gazowo-parowego klasy 413 MWe z członem ciepłowniczym w TAURON Wytwarzanie Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie z uwagi na utratę uzasadnienia biznesowego. W dniu 22 marca 2022 r. Zarząd Spółki zaakceptował przeprowadzenie przez TAURON Wytwarzanie postępowania o udzielenie zamówienia, którego planowanym efektem miało być pozyskanie ofert od potencjalnych wykonawców. Pozyskanie ofert miało umożliwić – po uwzględnieniu pozostałych przesłanek procesu inwestycyjnego, w tym warunku korzystnego rozstrzygnięcia aukcji rynku mocy zaplanowanej na grudzień 2022 r. oraz uwarunkowań rynkowych, o których mowa poniżej – wykonanie analiz projektu pod kątem jego długoterminowej opłacalności. W ramach zorganizowanego postępowania nie wpłynęła żadna oferta. Brak ofert na wykonanie bloku uniemożliwił udział w aukcji rynku mocy w roku 2022, w związku z czym wymagane są decyzje korporacyjne dotyczące kontynuacji projektu, zmiany jego zakresu albo rezygnacji z realizacji. Decyzje będą podejmowane przy uwzględnieniu uwarunkowań rynkowych, w tym zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną oraz warunków długoterminowego kontraktu na dostawy paliwa gazowego i jego dostępności, które to uwarunkowania powinny zagwarantować projektowi oczekiwany poziom rentowności oraz obiektywną ocenę możliwości realizacji. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania trwają prace analityczne dotyczące dalszych scenariuszy realizacji projektu.

W ramach projektu przygotowano instalację pilotażową mikrosieci energetycznej, posiadającą zdolność do samodzielnego pokrycia lokalnego zapotrzebowania na energię elektryczną. Instalacja złożona jest z odnawialnych źródeł wytwórczych, magazynu energii, agregatu gazowego oraz systemu zarządzania wraz z zaawansowaną automatyką sieciową. W 2022 r. opracowano założenia pod ofertę w zakresie mikrosieci dla klientów Grupy Kapitałowej TAURON. Ponadto, realizowane były testy wybudowanej instalacji pilotażowej, polegające na weryfikacji mikrosieci pod kątem jej funkcjonalności, zabezpieczeń, awarii oraz komunikacji między poszczególnymi elementami instalacji.

Projekt swoim zakresem obejmuje wysokosprawną elektrolizę pary wodnej, wspomaganą ogniwami paliwowymi, w celu podniesienia efektywności magazynowania zielonego wodoru w postaci syntetycznego gazu ziemnego, z wykorzystaniem CO₂, wychwyconego ze spalin bloków energetycznych. Technologia jest perspektywicznym rozwiązaniem dla magazynowania energii elektrycznej, pochodzącej z niesterowalnych źródeł energii – farm wiatrowych (w szczególności planowanych farm typu off-shore) czy ogniw fotowoltaicznych. W 2022 r. prowadzono kampanię badawczą na zbudowanej instalacji pilotażowej w Elektrowni Łaziska.

Celem projektu jest powtórne wykorzystanie ogniw litowo-jonowych, używanych wcześniej w pojazdach elektrycznych. W ramach projektu, w 2022 r. wykonano badania laboratoryjne pakietów bateryjnych, mające na celu ocenę ich stanu i przydatności w stacjonarnych magazynach energii elektrycznej. Wobec zadowalających wyników testów przystąpiono do budowy prototypu magazynu energii. W 2023 r. planowane jest przeprowadzenie testów prototypu magazynu w warunkach rzeczywistych.

Projekt dotyczy opracowania i demonstracji komputerowego systemu kontroli parametrów eksploatacyjnych urządzeń krytycznej infrastruktury przemysłowej, a także budowy modeli pozwalających na dynamiczne zarządzanie ich dyspozycyjnością i niezawodnością. Stworzone w ramach projektu rozwiązania, wpisujące się w założenia tzw. Przemysłu 4.0, pozwolą m.in. na predykcję możliwych awarii w obrębie krytycznych urządzeń infrastruktury przemysłowej z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. W 2022 r. prowadzono testy mające na celu empiryczną weryfikację poprawności zbudowanych modeli oraz kompleksowego systemu diagnostyki predykcyjnej. W tym zakresie m.in. zainstalowano i przetestowano moduł elektryczny, obejmujący diagnostykę transformatora blokowego bloku 460 MW Elektrowni Łagisza.

Głównym celem Programu Home Energy Management System (HEMS) jest stworzenie, w ciągu kilku lat od uruchomienia programu, innowacyjnych, specjalistycznych rozwiązań w dziedzinie energetyki budynkowej, w celu zwiększenia strumienia przychodów ze sprzedaży produktów i usług zaawansowanych technologicznie. Celem programu jest również dostosowanie narzędzi oraz kanałów sprzedaży i obsługi klientów do ich potrzeb, poprzez stworzenie cyfrowych narzędzi doradczych i komunikacyjnych, umożliwiających wsparcie klientów w procesie planowania i realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych i energooszczędnych. W ramach programu w 2022 r. realizowano prace w zakresie następujących projektów:

1. Strona internetowa i e-doradztwo,
2. Zarządzanie Komfortem Termicznym,
3. Magazyn energii dla instalacji fotowoltaicznej.

W 2022 r. kontynuowano realizację zadania mającego na celu pilotażowe wdrożenie wybranych usług dla obszaru inteligentnego miasta. Rezultaty prac badawczych pozwolą na ocenę zasadności biznesowej, możliwości technicznych oraz gotowości organizacyjnej Grupy Kapitałowej TAURON do komercjalizacji i rozwoju inteligentnych usług miejskich, wykorzystujących infrastrukturę energetyczną należącą do Grupy. Tym samym zostanie określona możliwość wprowadzenia do miast i gmin nowych produktów, wynikających z digitalizacji i transformacji światowej gospodarki w kierunku zrównoważonego rozwoju. W 2022 r. prowadzono prace operacyjne, dotyczące migracji platformy analitycznej oraz działania w celu dostarczenia brakującego elementu opracowanej architektury informatycznej, która jest podstawą świadczenia kompleksowych usług z obszaru inteligentnego miasta.

W 2022 r. kontynuowano prace projektowe, mające na celu opracowanie prototypu narzędzia wspomagającego podejmowanie decyzji o zakupie usług elastyczności, bazującego na metodach analitycznych i prognostycznych. We współpracy z wybraną jednostką badawczą wytworzono prototypowe metody prognostyczne oraz analityczne, które zostaną zaimplementowane w prototypie narzędzia informatycznego. Metody wskazują prognozowane obciążenia elementów sieci wysokich napięć w trzech horyzontach czasowych oraz dokonują ich weryfikacji względem obecnych parametrów obciążalności tych elementów. Informacje w ten sposób pozyskane pozwolą na wskazywanie obszarów w sieci dystrybucyjnej, w których zalecane będzie wykorzystywanie planowanych usług elastyczności oraz umożliwią wstępną analizę kosztową pozwalającą na wskazanie zasadności ekonomicznej zakupu usług.

Projekt łączy potencjał naukowy i przemysłowy szeregu podmiotów reprezentujących swoimi kompetencjami cały cykl gospodarki wodorowej o obiegu zamkniętym – zadań związanych z pracami badawczo-rozwojowymi, wdrożeniowymi, produkcją, zastosowaniem, konwersją do innych paliw i magazynowaniem w oparciu o technologie nowej generacji, mające zastosowanie w dużych instalacjach energetycznych, instalacjach prosumenckich oraz w transporcie. Projekt został zgłoszony do programu IPCEI (Important Projects of Common European Interest). Trwają prace nad przygotowaniem dokumentacji projektowej niezbędnej na etapie prenotyfikacji. W 2022 r. przygotowano m.in. studium wykonalności projektu Hydrogen Poland.