Strategia zarządzania ryzykiem

Funkcjonujący na poziomie Grupy Kapitałowej TAURON System zarządzania ryzykiem korporacyjnym (System ERM) stanowi zbiór zasad, standardów oraz narzędzi pozwalających na realizację podstawowego celu zarządzania ryzykiem, jakim jest szeroko rozumiane zapewnienie bezpieczeństwa funkcjonowania Grupy Kapitałowej TAURON.

System ten regulowany jest poprzez dokument pn. Strategia Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym w Grupie TAURON (Strategia ERM), który definiuje ramy oraz zasady zarządzania ryzykiem korporacyjnym w Grupie Kapitałowej TAURON. Strategia ERM ma na celu zapewnienie spójności zarządzania poszczególnymi kategoriami ryzyka, które zostały uszczegółowione w odrębnych regulacjach, dostosowanych do specyfiki poszczególnych
grup zagrożeń.

W Grupie TAURON, w ramach Systemu ERM, wyodrębnia się następujące Ryzyka specyficzne, dla których określane są odrębne Polityki dostosowane do charakteru i specyfiki danej grupy zagrożeń:

  • ryzyko handlowe,
  • ryzyko kredytowe,
  • ryzyko finansowe,
  • ryzyko operacyjne,
  • ryzyko regulacyjne,
  • ryzyko w projektach.

Opis poszczególnych ryzyk specyficznych w Grupie Kapitałowej TAURON w systemie ERM został przedstawiony na rysunku.

Rysunek nr 21. Opis ryzyk specyficznych w systemie ERM w Grupie Kapitałowej TAURON

 

 

Szczegółowe zasady zarządzania ryzykami specyficznymi w Grupie Kapitałowej TAURON zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z Działalności Grupy Kapitałowej TAURON za 2021 rok.

Architektura systemu zarządzania ryzykiem

Elementem centralnym Systemu ERM jest proces zarządzania ryzykiem, obejmujący ciągłe działania, takie
jak identyfikacja ryzyka, jego pomiar oraz opracowanie i wdrażanie reakcji na ryzyko. Architektura systemu ERM obejmuje ponadto elementy, które mają zapewnić skuteczne funkcjonowanie procesu, w tym:

  1. Organizację Systemu ERM.
  2. Zasady kontroli i monitorowania ryzyka.
  3. Model ryzyk.
  4. Narzędzia zarządzania ryzykiem.
  5. Ocenę adekwatności i funkcjonowania systemu ERM.

Rysunek nr 22 przedstawia Architekturę systemu ERM w Grupie Kapitałowej TAURON. Opis poszczególnych jego elementów został zamieszczony w Sprawozdaniu Zarządu z Działalności Grupy Kapitałowej TAURON
za 2021 rok.

Rysunek nr 22. Architektura systemu ERM w Grupie Kapitałowej TAURON

 

W dalszej części rozdziału znajdują się syntetyczne opisy elementów architektury systemu zarządzania ryzykiem. Rozszerzone opisy zostały umieszczone w Sprawozdaniu Zarządu z działalności TAURON Polska Energia S.A. oraz Grupy Kapitałowej TAURON za 2021 rok.

Proces zarządzania ryzykiem

Proces zarządzania ryzykiem korporacyjnym zapewnia całościowe i spójne zasady zarządzania ryzykiem, powiązane między sobą metodycznie i informacyjnie. To ciągłe działania obejmujące identyfikację ryzyka, ocenę ryzyka, planowanie reakcji na ryzyko, wdrażanie przyjętej reakcji na ryzyko oraz komunikację pomiędzy uczestnikami procesu zarządzania ryzykiem.

Rysunek nr 23 przedstawia proces zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON.

Rysunek nr 23. Proces zarządzania ryzykiem z Grupie Kapitałowej TAURON

polega na ustaleniu potencjalnych zdarzeń mogących wpłynąć na realizację celów biznesowych Grupy Kapitałowej TAURON. Głównym zadaniem tego kroku jest sporządzenie lub aktualizacja listy ryzyk, które mogą mieć wpływ na osiąganie celów biznesowych. Zidentyfikowane ryzyka są opisane zgodnie z przyjętą metodyką oraz mają określony kontekst, informujący o wpływie ich materializacji na cele biznesowe.

polega na określeniu możliwych finansowych i niefinansowych skutków materializacji ryzyka wpływającego na realizację określonych celów oraz na przypisaniu mu klasy ryzyka, określającej istotność ryzyka z punktu widzenia jego wpływu na realizację celów.

polega na przygotowaniu dedykowanych reakcji dla zidentyfikowanego ryzyka, celem osiągnięcia pożądanych rezultatów. Planowane działania stanowiące przygotowaną reakcję na ryzyko są uzależnione i dostosowane do bieżącego poziomu Kluczowych Wskaźników Ryzyka (KRI; z ang. Key Risk Indicator), a w szczególności tych spośród nich, które pełnią role Wskaźników Wczesnego Ostrzegania (EWI; z ang. Early Warning Indicator).

polega na wprowadzeniu w życie reakcji na zidentyfikowane ryzyko, przygotowanych w procesie planowania. Zdefiniowany zestaw działań, w ramach reakcji na ryzyko, określony w procesie planowania jest uzależniony od bieżącego poziomu wskaźników EWI. Wdrażanie kolejnych działań w ramach reakcji na ryzyko wymaga prowadzenia bieżącego monitorowania wskaźników ryzyka, które ma dostarczyć informacji, jaki zestaw działań powinien być realizowany oraz jednocześnie informować o tym, czy prowadzone czynności są efektywne, a zarządzanie ryzykiem przynosi założony efekt, polegający na utrzymywaniu wartości wskaźników EWI w obszarze akceptacji.

polega na ciągłym przepływie informacji pomiędzy uczestnikami procesu, która ma zapewnić pełną wiedzę na temat bieżącego stanu ryzyka oraz skuteczności działań prowadzonych w ramach reakcji na ryzyko. Elementem tego procesu jest również okresowe raportowanie o ryzyku.

Role i odpowiedzialności uczestników systemu zarządzania ryzykiem

Kluczowym założeniem systemu zarządzania ryzykiem w Grupie TAURON jest jasny i precyzyjny podział zadań oraz odpowiedzialności, zapewniający brak powstawania konfliktu interesów. System gwarantuje w szczególności niezależność funkcji podejmowania ryzyka od jego kontroli i monitoringu. Powyższe jest realizowane poprzez centralizację funkcji kontrolnej na poziomie TAURON Polska Energia S.A. w organizacyjnym i funkcjonalnym odseparowaniu funkcji podejmowania ryzyka. Zasady funkcjonujące w Grupie Kapitałowej TAURON wprowadzają funkcję Właściciela ryzyka, tj. osoby odpowiedzialnej za zarządzanie danym ryzykiem, w tym w szczególności
za opracowanie i wdrożenie skutecznej reakcji na zagrożenie. Funkcja kontrolna, koordynacja procesu, jak również odpowiedzialność za prawidłowe funkcjonowanie systemu zarządzania ryzykiem, została natomiast umiejscowiona w TAURON Polska Energia S.A., w Obszarze Dyrektora Wykonawczego właściwego ds. Ryzyka.

W ramach procesu zarządzania ryzykiem szczególną rolę pełni Komitet Ryzyka, jako zespół ekspercki, który w sposób stały i ciągły inicjuje, analizuje, monitoruje, kontroluje, wspiera i nadzoruje funkcjonowanie systemu zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON. W skład Komitetu Ryzyka wchodzą osoby posiadające odpowiednią wiedzę o Spółce i jej otoczeniu oraz niezbędne kwalifikacje i umocowania. Zadaniem Komitetu Ryzyka jest wyznaczanie norm i standardów zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON oraz nadzór nad skutecznością procesu zarządzania ryzykiem. W ramach Komitetu Ryzyka wydzielone zostały trzy  odrębne zespoły: dla obszaru ryzyka handlowego, dla obszaru ryzyka finansowego i kredytowego oraz dla zarządzania ryzykiem operacyjnym i regulacyjnym. Komitet Ryzyka nadzoruje bezpośrednio realizację procesu zarządzania ryzykiem korporacyjnym.

W ramach Systemu ERM szczegółowo zdefiniowano role i odpowiedzialności wszystkich uczestników systemu zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON. Szczegółowy opis ról i odpowiedzialności zamieszczony został w tabeli nr 9.

UCZESTNIK ROLE I ODPOWIEDZIALNOŚCI UCZESTNIKA
Rada Nadzorcza TAURON
  1. Ocena Systemu ERM, zwłaszcza jego adekwatności i skuteczności.
  2. Uprawnienie do kontroli działań Spółki w zakresie zarządzania ryzykiem korporacyjnym, pod kątem zgodności z oczekiwaniami akcjonariuszy, organów nadzorczych i regulacyjnych.
Komitet Audytu Rady Nadzorczej TAURON Monitorowanie skuteczności Systemu ERM.
Zarząd TAURON
  1. Ocena adekwatności, skuteczności i efektywności Systemu ERM.
  2. Podejmowanie formalnych decyzji dotyczących kluczowych elementów zarządzania ryzykiem korporacyjnym w Grupie Kapitałowej TAURON, w tym zatwierdzanie listy ryzyk, dla których Zarząd będzie pełnił funkcję Właściciela Ryzyka.
  3. Zatwierdzanie Apetytu na ryzyko i Tolerancji na ryzyko w Grupie Kapitałowej TAURON, w tym limitów globalnych dla ryzyk specyficznych.
  4. Zarządzanie ryzykami o szczególnym znaczeniu dla funkcjonowania Grupy Kapitałowej TAURON.
  5. Zapewnienie odpowiednich zasobów na potrzeby Systemu ERM.
Komitet Ryzyka
  1. Nadzorowanie prawidłowości przebiegu procesu zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON.
  2. Kontrola ekspozycji na ryzyko w Grupie Kapitałowej TAURON.
  3. Opiniowanie i rekomendowanie Zarządowi kształtu poszczególnych elementów infrastruktury zarządzania ryzykiem.
  4. Określanie Apetytu na ryzyko oraz Tolerancji na ryzyko w Grupie Kapitałowej TAURON w tym limitów globalnych dla ryzyk specyficznych, a także wnioskowanie do Zarządu o ich akceptację lub zmianę.
  5. Nadzorowanie przygotowania informacji dla Zarządu na temat wszystkich istotnych zagadnień dotyczących ryzyka w Grupie Kapitałowej TAURON.
Dyrektor Wykonawczy właściwy ds. Ryzyka
  1. Koordynacja procesu zarządzania ryzykiem na wszystkich szczeblach i we wszystkich obszarach działalności organizacji.
  2. Odpowiedzialność za rozwój Systemu ERM (metod, procesów i procedur identyfikacji, oceny, monitorowania i kontroli ryzyka).
  3. Wspieranie i nadzór uczestników systemu w realizacji zarządzania ryzykiem oraz ocena jej efektywności.
  4. Monitoring i kontrola ryzyka na poziomie Grupy TAURON w tym kontrola wykorzystania Limitów operacyjnych, Limitów globalnych oraz Tolerancji na ryzyko.
  5. Sporządzanie i przekazywanie raportów o ryzyku do uprawnionych uczestników procesu zarządzania ryzykiem.
  6. Działania na rzecz budowy wspierającej kultury organizacyjnej i podnoszenia świadomości w zakresie zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON.
Dyrektor Wykonawczy właściwy ds. Audytu Wewnętrznego Cykliczny przegląd poprawności zaprojektowania i wdrożenia oraz efektów działań w ramach Systemu ERM.
Zarząd spółki zależnej
  1. Odpowiedzialność za efektywność zarządzania ryzykiem w ramach spółki zależnej.
  2. Promowanie kultury zarządzania ryzykiem w spółce zależnej.
  3. Odpowiedzialność za właściwe reakcje na ryzyka oraz ich skuteczność.
  4. Wyznaczanie Właścicieli Ryzyk w danej spółce zależnej.
  5. Zatwierdzanie w uzasadnionych przypadkach planów reakcji na ryzyko i podejmowanie bieżących decyzji dotyczących postępowania z ryzykiem w przypadku przekroczenia ustalonych wartości ryzyka (progu eskalacji).
  6. Podejmowanie bieżących decyzji dotyczących postępowania z ryzykiem w przypadku przekroczenia ustalonych wartości ryzyka.
Właściciel Ryzyka
  1. Odpowiedzialność za działania związane z realizacją procesu zarządzania ryzykiem w ramach powierzonego obszaru odpowiedzialności, w kontekście wpływu na bieżącą działalność, jak i na realizację celów strategicznych, operacyjnych i finansowych jednostki.
  2. Odpowiedzialność za przygotowanie planu i wdrożenie reakcji na ryzyko, a także za komunikację i raportowanie w ramach realizowanego zarządzania ryzykiem.
  3. Odpowiedzialność za dotrzymanie nałożonych Limitów operacyjnych.

Zasady kontroli i monitorowania ryzyka

Przyjęte zasady kontroli i monitoringu ryzyka mają na celu ograniczenie ekspozycji Grupy Kapitałowej TAURON
na czynniki mogące niekorzystnie wpływać na jej funkcjonowanie. Podstawowym narzędziem kontroli ryzyka jest zatwierdzany przez Zarząd Spółki Apetyt na ryzyko, który określa podstawowe ramy stosowane w Grupie Kapitałowej TAURON do zarządzania ryzykiem. Zgodnie z przyjętym podejściem priorytetem Grupy Kapitałowej TAURON jest zachowanie maksymalnego poziomu bezpieczeństwa na poziomie pozwalającym na realizację celów strategicznych Grupy Kapitałowej TAURON.

Na podstawie Apetytu na ryzyko zatwierdzana jest Tolerancja na ryzyko określająca maksymalną dopuszczalną wartość ekspozycji na ryzyko w Grupie Kapitałowej TAURON, w szczególności biorąc pod uwagę specyfikę i zakres jej działalności. Poziom Tolerancji na ryzyko wyrażony jest w postaci zestawu mierników oraz warunków brzegowych ograniczających ekspozycję na ryzyko. Tolerancja na ryzyko stanowi praktyczne przełożenie Apetytu na ryzyko, w szczególności z uwzględnieniem podziału na kluczowe kategorie Ryzyk specyficznych i związane z nimi Limity globalne.

Uzupełniające narzędzie służące do monitorowania ryzyka i jego kontroli stanowi System Wczesnego Ostrzegania, oparty o katalog Kluczowych wskaźników ryzyka (KRI) oraz Wskaźników wczesnego ostrzegania (EWI). Funkcjonujący w oparciu o wskaźniki KRI i EWI system umożliwia odpowiednio wczesną identyfikację zagrożeń poprzez pomiar przyczyn poszczególnych zagrożeń. Jednocześnie system ten pozwala na odpowiednio wczesne podejmowanie działań zaradczych dostosowanych do poziomu zagrożenia – przed faktyczną materializacją poszczególnych zagrożeń (czynników ryzyka).

Narzędzia zarządzania ryzykiem

Stosowane w Grupie Kapitałowej TAURON narzędzia zarządzania ryzykiem pozwalają na skuteczną realizację poszczególnych etapów tego procesu. Grupa Kapitałowa TAURON stosuje w szczególności następujące narzędzia:

  1. Kwestionariusz identyfikacji/przeglądu ryzyk, czyli dokument w formie tabelarycznego formularza określającego zestaw informacji jakie powinny być zebrane w procesie identyfikacji lub cyklicznego przeglądu ryzyka.
  2. Kartę ryzyka, czyli dokument zawierający szczegółowe informacje na temat zidentyfikowanego ryzyka.
  3. Rejestr ryzyka, czyli tabelaryczne zestawienie ryzyk związanych z działalnością Grupy Kapitałowej TAURON, zawierające w szczególności ich opisy, kategorie oraz wycenę.
  4. Plan reakcji na ryzyko, czyli dokument zawierający przygotowany plan działań, których odpowiednio wczesne uruchomienie pozwoli na redukcję ekspozycji na dane ryzyko do akceptowalnego poziomu przed jego wystąpieniem, jak również ograniczy skutki ryzyka w momencie jego materializacji.
  5. Formularz oceny ryzyka, stanowiący tabelaryczne zestawienie szczegółowych informacji na temat pomiaru ryzyka, obejmujący m.in. określenie wpływu i powiązanego z nim prawdopodobieństwa materializacji ryzyka oraz informację o bieżącym poziomie parametrów pomiaru ryzyka (KRI/EWI).

Model ryzyk

Model ryzyka określa spójną klasyfikację ryzyka, umożliwiając jego jednolite i kompleksowe ujęcie na poziomie całej Grupy Kapitałowej TAURON. Każde zidentyfikowane ryzyko przyporządkowywane jest do określonych kategorii i podkategorii. Do głównych kategorii i podkategorii ryzyk, zgodnie z obowiązującym Modelem ryzyk w Grupie Kapitałowej TAURON zaliczyć należy:

w ramach którego wyodrębniono:

  • otoczenie – ryzyka określające wpływ otoczenia zewnętrznego na realizację celów Grupy TAURON,
  • technologia infrastruktura i bezpieczeństwo – ogół zdarzeń mających niekorzystny wpływ
    na bezpieczeństwo pracowników, informacji oraz infrastrukturę wytwarzającą, przesyłową, wydobywczą czy informatyczną,
  • pracownicy i kultura organizacyjna – ryzyka związane z zagadnieniami pracowniczymi i kulturą organizacji oraz ryzyko pandemii,
  • ryzyko Compliance – ryzyka związane z brakiem zgodności, nadużyciami wewnętrznymi i zewnętrznymi, jak również zachowaniami nieetycznymi,
  • klienci i kontrahenci – ryzyka związane ze zmiennością rynku dostaw/usług, niewywiązywanie się klienta/kontrahenta z zobowiązań umownych oraz niekorzystnych zmian lub wypowiadania umów handlowych przez klientów wpływających zarówno na wolumen, jak i marżę.

w ramach którego wyodrębniono:

  • finanse i kredyt – ryzyka związane ze zmianami kursów walut, stóp procentowych, jak również ryzyko niewywiązania się kontrahentów Grupy TAURON ze zobowiązań kontraktowych.

w ramach którego wyodrębniono:

  • handel – ryzyka związane z rynkową zmiennością cen rynku energii elektrycznej i produktów powiązanych, na którą narażone jest przedsiębiorstwo.

w ramach którego wyodrębniono:

  • regulacje – ryzyka określające niekorzystny wpływ zmian legislacji na poziomie krajowym
    oraz europejskim mających bezpośredni wpływ na działalność Grupy TAURON.

Ocena adekwatności i funkcjonowania systemu zarządzania ryzykiem

Zarządzanie ryzykiem w Grupie TAURON jest procesem systematycznym i podlegającym ciągłemu doskonaleniu tak, by na bieżąco dostosowywać go do specyfiki i struktury organizacyjnej Grupy Kapitałowej TARON
oraz dynamicznie zmieniającego się otoczenia. Proces ten podlega wewnętrznej oraz niezależnej ocenie adekwatności i przeglądom, w szczególności poprzez:

  1. Bieżącą ocenę prowadzoną przez Dyrektora Wykonawczego właściwego ds. Ryzyka oraz Komitet Ryzyka, pod kątem jego adekwatności i dopasowania do zmian w strukturze i specyfice działania Grupy Kapitałowej TAURON, jak również zmieniającego się otoczenia.
  2. Cykliczną ocenę prowadzoną przez Dyrektora Wykonawczego właściwego ds. Ryzyka, który nie rzadziej niż raz w roku, sporządza raport z oceny adekwatności architektury Systemu ERM dla członków Komitetu Ryzyka.
  3. Cykliczną ocenę prowadzoną przez Dyrektora Wykonawczego właściwego ds. Audytu i Kontroli, który
    w ramach sprawowania nadzoru instytucjonalnego (trzecia linia obrony) przeprowadza niezależną kontrolę zarządzania ryzykiem w Grupie Kapitałowej TAURON, pod kątem właściwego stosowania zasad przez uczestników procesu, jak również jego adekwatności i skuteczności.
Cel i zasady zarządzania ryzykiem
Ryzyko w Grupie Kapitałowej TAURON rozumiane jest jako niepewne zdarzenie lub grupa zdarzeń, które, jeśli zajdą, będą miały wpływ na osiągnięcie zdefiniowanych celów strategicznych dla Grupy Kapitałowej TAURON, zarówno w sposób negatywny (zagrożenie), jak i pozytywny (szansa, okazja).
Zarządzanie głównymi ryzykami
Spółka aktywnie zarządza wszystkimi ryzykami dążąc do wyeliminowania lub maksymalnego ograniczenia ich potencjalnego negatywnego wpływu, w szczególności na wynik finansowy Grupy Kapitałowej TAURON.

Wyniki wyszukiwania